Skolioza

Czym grozi i po czym ją rozpoznać?

Czym jest skolioza?

Skolioza jest bocznym skrzywieniem kręgosłupa, który przybiera kształt litery „C” bądź „S”. Skolioza zazwyczaj objawia się w czasie skoku pokwitaniowego. Do jej powstania może dojść w odcinku piersiowym, wtedy mówimy o skoliozie prawostronnej, bądź w odcinku lędźwiowym i jest to skolioza lewostronna.
W przeważającej ilości przypadków jest to delikatna przypadłość. Jednak u niektórych dzieci może pojawić się deformacja kręgosłupa, która wraz z upływem czasu staje się coraz bardziej dokuczliwa. Ciężka postać skoliozy piersiowej może przerodzić się w stałe inwalidztwo lub w znaczący sposób utrudniać prawidłową pracę płuc, gdyż krzywizna ogranicza powierzchnię w okolicach klatki piersiowej.

Objawy skoliozy

W przypadku skoliozy kręgosłupa charakterystyczne jest 
nadmierne wycięcie kręgosłupa w jednym z jego odcinków, które przyczynia się zaburzenia równowagi i przesuwa środek ciężkości ciała. U osób ze skoliozą można zaobserwować:
Jedna łopatka jest o wiele bardziej widoczna niż druga
Skrócenie jednej nogi – podczas gdy druga noga jest dłuższa
Nierówna wysokość ramion lub bioder
Wystający z jednej strony pleców garb (tak zwany garb żebrowy) – powstaje on na skutek wypchnięcia przez kręgi żeber
Niesymetryczne wcięcie w talii – po jednej stronie tułowia jest bardziej widoczne niż po drugiej stronie
W poważniejszych przypadkach może pojawić się również ból pleców oraz zaburzenia w funkcjonowaniu serca lub płuc.

Przyczyny i czynniki ryzyka skoliozy

Skolioza może być wadą wrodzoną kręgosłupa, chociażby przez zrosty żeber, zespół Sprengla lub krąg klinowy. Tak naprawdę stanowi ona około 2/3 wszystkich przypadków wrodzonych wad kręgosłupa i bardzo często współtowarzyszy innym wadom, jak na przykład wrodzonym wadom serca czy wrodzonym wadom układu moczowo-płciowego.
Do rozwinięcia się skoliozy nabytej mogą przyczyniać się różnice długości kończyn, przepuklina krążka międzykręgowego oraz guzki kości. Boczne skrzywienie kręgosłupa może pojawić się także u osób borykających się z porażeniem mózgowym lub dyskofią mięśniową. W tym przypadku skolioza jest konsekwencją nieodpowiedniego rozwoju mięśni z powodu zmian neurologicznych.
Jak się okazuje skolioza może także wystąpić po chorobach opłucnej oraz po przebytych operacjach na klatce piersiowej, które były przeprowadzane w okresie wzrastania (tak zwana skolioza torakogenna).
Choć skolioza kręgosłupa może być wrodzona lub sprowokowana takimi czynnikami jak przebyte schorzenia, to w przeważającej większości przypadków powody jej powstania nie są jasno określone. Jej symptomy można zaobserwować w każdym wieku, jednak zazwyczaj rozpoznaje się ją u dzieci, które ukończyły 10. rok życia. Co ważne, pojawienie się skoliozy z dwukrotną częstotliwością zauważa się u dziewczynek niż u chłopców. Rozwinięciu skoliozy służyć mogą także obrażenia oraz infekcyjne zapalenia kręgosłupa. Ryzyko podnosi także historia rodzinna, w której zarejestrowano przypadki pojawienia się bocznego skrzywienia kręgosłupa.

Możliwe powikłania skoliozy

Skolioza Uszkodzenia płuc i serca – klatka piersiowa może uciskać te organy, powodując utrudnienia w swobodnym biciu serca, oraz doprowadzając do trudności z oddychaniem
Przewlekłe bóle pleców
Nieatrakcyjny wygląd – nie da się ukryć, że postępująca skolioza powoduje dostrzegalne przeobrażenia w wyglądzie zewnętrznym, można zauważyć nierówne ramiona, uwydatnione żebra lub skrzywienie bioder

Rozpoznanie skoliozy

Lekarz może zdiagnozować skoliozę dzięki badaniu fizykalnemu. Polega ono na analizie krzywizny kręgosłupa podczas przeprowadzania bardzo prostych czynności, jak na przykład stanie w pozycji prostej czy pochylania się do przodu. Lekarz dzięki temu może rozpoznać, jaki typ skoliozy idiopatycznej pojawił się u pacjenta. Bardzo często zaleca się także wykonanie prześwietlenia, bo dzięki niemu lekarz uzyska precyzyjny obraz skrzywienia kręgosłupa. W razie przypuszczenia obecności innych dolegliwości, które doprowadziły do skoliozy (na przykład nowotworu), lekarz może zalecić bardziej szczegółową diagnostykę.

Leczenie skoliozy

Z reguły leczenie skoliozy nie jest wymagane. Czasami dzieci borykające się ze skoliozą zmuszone są do noszenia specjalnej szyny, która hamuje pogłębienie skrzywienia kręgosłupa. Jednak trzeba liczyć się z tym, że może być potrzebna operacja skoliozy. Obowiązkowym elementem terapii jest systematyczna gimnastyka korekcyjna. Dzięki ćwiczeniom w skoliozie można uzyskać i umocnić manierę utrzymania odpowiedniej pozycji ciała. Dodatkowo wzmacnia mięśnie brzucha oraz pleców, które pomagają w tym.

Zapobieganie skoliozie

Z racji tego, że specjaliści nie są w stanie określić źródła pochodzenia tej przypadłości, nie ma też pewnego rozwiązania na to, by ustrzec się przed skoliozą. Można jednak podjąć starania, które zminimalizuję ryzyko wystąpienia skrzywienia kręgosłupa. Aby zachować zdrowy kręgosłup bardzo ważny jest ruch. Długotrwałe przebywanie w pozycji siedzącej lub stojącej sprawia, że zaczynamy się garbić i utrwalmy złą postawę ciała. Warto też natężać mięśni brzucha oraz pleców, ponieważ to właśnie one wspierają kręgosłup.

[Głosów:1    Średnia:1/5]