Poznaj dokładnie te schorzenie!
Nie bez powodu mówi się, że alergia jest schorzeniem cywilizacyjnym XXI wieku. Coraz więcej osób zmaga się z przejściowymi lub przewlekłymi alergiami. Jednym z rodzajów choroby jest tak zwana pyłkowica. Co ją charakteryzuje? Po czym ją rozpoznać i jak można leczyć schorzenie? Podpowiadamy!
Pyłkowica – nazywana także alergią pyłkową, nieżytem pyłkowym, katarem siennym oraz przeziębieniem czerwcowym – to schorzenie, z którym ludzie borykają się już od wieków. Pierwsze wzmianki o pyłkowicy pochodzą z 1565 roku. Pod nazwą tego schorzenia kryje się okresowe, alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa i spojówek. Czasami pojawiają się też dodatkowe symptomy i można do nich zaliczyć ataki astmy oskrzelowej i przypadłości układu pokarmowego oraz skóry. Schorzenie spowodowana jest uczuleniem na pyłek roślin, co nie znaczy, że każda napotkana roślina może spowodować alergię i być podłożem pyłkowicy. Podaje się, że z alergią na pyłki boryka się 20% ludności Europy, a zachorowalność w dalszym ciągu wzrasta. Jest to przede wszystkim zauważalne na terenach wielkomiejskich i rozwiniętych przemysłowo, które przez to są brudne.
Pyłkowica – przyczyny
Wylicza się, że dostępnych jest ponad 250 tys. rodzajów roślin i spośród ich wszystkich tylko mniej niż 100 jest w stanie wywołać pyłkowinę. Wszystko dlatego, że aby pyłek spowodował alergię, musi być zrealizowanych kilka warunków. Przede wszystkim chodzi o wiatropylność danej rośliny, produkcja pyłku w odpowiednio dużych ilościach, pospolitość pojawiania się na danym obszarze oraz lekkość, która pozwala na jego przemieszczanie nawet na większe odległości. W Polsce pylenie roślin dzielone jest na cztery fazy i podczas nich stężenie pyłków określonych gatunków jest bardzo wysokie:
faza wczesnowiosenna – okres pylenia zaczyna się od połowy lutego i trwa do połowy maja; w tym czasie pylą przede wszystkim brzozy, dęby, leszczyny, olchy i topole,
faza późnowiosenna – okres pylenia rozpoczyna się od połowy maja i trwa do początku czerwca; w tym okresie pyli między innymi jodła i sosna,
faza letnia – tutaj okres pylenia zaczyna się od końca maja i trwa do połowy lipca; wówczas pylą przede wszystkim trawy,
faza jesienna – pylenie rozpoczyna się od połowy lipca i trwa do końca września; w fazie jesiennej pylą chwasty, w tym również bylica, która najmocniej uczula.
Po czym poznać alergię na pyłki?
Z rozpoznaniem u siebie pyłkowicy raczej nikt nie powinien mieć problemów, gdyż jej objawy są dość specyficzne. Pierwsze objawy choroby pojawiają się zwykle ze strony oczu i przyjmują formę dokuczliwego świądu, łzawienia, przekrwienia spojówek oraz obrzęku powiek. Później przychodzą także ataki kichania wraz z intensywnym, wodnistym wysiękiem z nosa. Czasami również może pojawić się świąd i zatkanie nosa. Tego typu symptomy alergii na pyłki zwykle poprzedzane są boleściami głowy, podwyższoną temperaturą ciała, uczuciem rozbicia i zmęczeniem. Tylko w nielicznych przypadkach u osób chorych pojawiają się ataki pokrzywki, dychawicy oskrzelowej czy symptomy żołądkowo-jelitowe (takie jak bóle brzucha, biegunki, wymioty). Co istotne, wszystkie objawy pyłowicy występują tylko okresowo. Choć zdarza się, że wraz z upływem czasu przypadłość u niektórych chorych stopniowo wydłuża się z okresu alergicznego, aż do momentu, gdy przeobraża się w postać całoroczną. W takich sytuacjach mogą pojawiać się dodatkowo powracające infekcje bakteryjne i wirusowe górnych dróg oddechowych.
Diagnostyka i leczenie alergii na pyłki
Pyłkowica jest chorobą, więc również wymaga odpowiedniej diagnostyki. W takim przypadku należy zgłosić się do lekarza. Na diagnostykę pyłkowicy składa się: badanie przedmiotowe (internistyczne oraz laryngologiczne), jak również testy skórne, które pozwalają ocenić skórnej reakcji alergicznej z udziałem przeciwciał IgE. Bardzo często wykonywane są również badania laboratoryjne, a wśród nich cytologia błon śluzowych nosa, badanie poziomu całkowitego IgE w surowicy oraz ocena eozynofilii we krwi obwodowej. Poza tym wykonuje się też próby prowokacyjne – donosowe, dospojówkowe i dooskrzelowe).
Jeśli chodzi o leczenie alergii na pyłki to jest ono bardziej złożonym procesem. W związku z tym leczenie schorzenie dzielimy na:
leczenie przyczynowe – leczenie przyczynowe polega na eliminacji alergenu z otoczenia chorego, w tym celu może być na przykład konieczne omijanie terenów, na których występują określone alergeny wziewne, jak również potrzebne będzie stosowanie filtrów w domu bądź samochodzie, ograniczenie wychodzenia w domu w czasie, kiedy dane rośliny pylą,
leczenie objawowe – jego celem jest, by złagodzić pojawiające się symptom, przede wszystkim polega na przyjmowaniu określonych leków przeciwhistaminowych, przeciwanafilaktycznych, kortykosteroidów lub środków obkurczających błony śluzowe nosa,
leczenie wspomagające – leczenie wspomagające opiera się na wykorzystaniu zabiegów chirurgicznych, a wszystko po to, by u chorego poprawić drożność nosa i zmniejszyć symptomy wtórne, takie jak przewlekły wyciek z nosa, osłabienie węchu, bóle twarzy lub głowy.