Jakie są dostępne rodzaje leków na gorączkę? Co je charakteryzuje i jak działają? Sprawdzamy!
Okres jesienno-zimowy to bardzo ciężki czas, gdyż to właśnie wtedy występuje zwiększona podaż na różnego typu infekcje i przeziębienia. W takich chwilach zwykle towarzyszy im katar, kaszel, bóle głowy, a także wysoka temperatura. Większość z nas szuka rozwiązań, które pomogą pozbyć się nieprzyjemnej gorączki, więc sięgamy po najpopularniejsze leki dostępne bez recepty. Jakie są dostępne ich rodzaje? Co je charakteryzuje i jak działają? Sprawdzamy!
Gorączka jest jednym z najistotniejszych symptomów, które ułatwiają diagnozę choroby oraz dają znać o nasileniu jej rozwoju. Jej głównego powodu fizjologicznego doszukiwać się można w zachwianiu pracy ośrodka termoregulacji, który zlokalizowany się w przedniej części podwzgórza. Pod naciskiem tworzących się wskutek stanów zapalnych i infekcji związków ośrodek – mówiąc najprościej – „przełącza się” na znacznie wyższą temperaturę. Prowadzi to do tego, że powoli zaczyna wzrastać temperatura ciała. Gorączkę stwierdza się wtedy, gdy ciepłota ciała sprawdzana pod pachą wynosi powyżej powyżej 37,2°C, w jamie ustnej – powyżej 37,8°C , a w odbycie wynosi powyżej 38°C. Istotne jest również to, że podwyższona temperatura sięgająca 39°C przeważnie nie prowadzi do zachwiana pracy organizmu. Niestety komplikacje mogą pojawić się jeśli temperatura będzie jeszcze wyższa. Gdy ciepłota osiągnie 40,5-41°C mogą wystąpić zaburzenia świadomości, a powyżej 42°C dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia mózgu.
Wysoka temperatura – możliwe przyczyny
W praktyce specjaliści dzielą przyczyny stanów gorączkowych na pięć zasadniczych grup:
- gorączki spowodowane przez czynniki zakaźne – do pierwszej grupy należą czynniki zakaźne, a wśród nich bakterie, wirusy i pasożyty,
- gorączki spowodowane przez proces nowotworowy – podwyższona temperatura współtowarzyszy chorobom nowotworowym krwi, układu chłonnego oraz różnego typu guzom,
- gorączki spowodowane przez zaburzenia immunologiczne – do tej grupy przyczyn zaliczamy wszelkiego zaburzenia immunologiczne i mogą to być na przykład toczeń rumieniowaty układowy, choroby ziarniniakowe i reumatoidalne zapalenie stawów,
- gorączki o przyczynach endokrynologicznych, metabolicznych i polekowych,
- inne rodzaje gorączek – w ostatniej grupie wśród przyczyn znaleźć można między innymi gorączkę symulowaną oraz hipertermię wegetatywną.
Ustalenie powodu gorączki to połowa sukcesu, ale bez względu na jej rodzaj, zawsze obowiązkowe jest wdrożenie stosownej terapii. To już oczywiście leży w geście lekarza, więc warto się z nim skonsultować. W przypadku gorączki lekarze często decydują o podaniu choremu leku o szerokim spectrum działania. Jednym z takich leków jest acetaminofen – znany wszystkim pod nazwą paracetamolu, oraz niesteroidowe preparaty przeciwzapalne.
Jak wybrać lek na gorączkę?
Leki przeciwgorączkowe są łatwo dostępne, można je nabyć bez recepty w każdej aptece. Zanim jednak sięgniemy po któryś, lepiej dowiedzieć się, czym charakteryzują się ich poszczególne odmiany i jakie mają działanie. W ten sposób zachowamy największe bezpieczeństwo i będziemy mieć pewność, że jego zażywanie przyniesie oczekiwane rezultaty.
Acetominofen (paracetamol) – wykazuje działanie przeciwgorączkowe poprzez redukcję wielkości prostaglandyn w podwzgórzu oraz zatrzymywanie wpływu innych szkodliwych związków na przednią część podwzgórza. Paracetamol skutecznie przedostaję się przez barierę krew-mózg, a poza tym ma fizjologiczne pH. Jak wykazały badania, paracetamol zażywany w porcjach terapeutycznych (maksymalnie 4 g na dobę w czterech dawkach po 1 g) nie wywołuje żadnych niepożądanych reakcji w nerkach i przewodzie pokarmowym, a także nie występują zaburzenia agregacji płytek. Co ważne, jest to jedyny lek na gorączkę, który można podawać noworodkom i który mogą przyjmować kobiety w ciąży i karmiące.
Ibuprofen – ma szersze spektrum działania, więc dzięki niemu można nie tylko obniżyć temperaturę, ale również wstrzymać procesy zapalne i ukoić ból. A wszystko to możliwe jest dzięki umiejętności ibuprofenu do powstrzymywania naturalnie pojawiającego się w organizmie enzymu cyklooksynegazy, a dokładniej typu COX-2, który jest produkowana w tkankach tylko po pojawieniu się infekcji czy urazu. Ten rodzaj dostarcza bodźce bólowe do mózgu, a to w następnie jest znakiem dla ośrodka regulacji temperatury, który ulokowany jest w podwzgórzu, by podniósł wytwarzanie ciepła. Przystopowanie pracy COX-2 sprawia, że otrzymujemy w rezultacie działanie przeciwgorączkowe, przeciwbólowe oraz przeciwzapalne. Ibuprofen jest lekiem przeciwgorączkowym, którego przyjmowanie jest wskazane także dzieciom powyżej 6. miesiąca życia. Jednak jest to niesteroidowy lek przeciwzapalny, więc po jego zażywaniu mogą wystąpić skutki uboczne w postaci np. owrzodzenia żołądka.
Kwas acetylosalicylowy (aspiryna) – aspirynę wchodzi w skład niesteroidowych leków przeciwzapalnych i jest to jeden z najczęściej wybieranych leków na gorączkę. Jednak wykazuje również właściwości przeciwbólowe. Jego działanie jest ściśle powiązane z hamowaniem pracy enzymu COX-2, który pobudza ośrodek regulacji temperatury do tego, by podniósł ciepłotę ciała.
