Czym się charakteryzuje i jak poradzić sobie z piaskiem i kamieniami w nerkach?
Piasek w nerkach to powszechnie używana nazwa zalegających w układzie moczowym kryształków tworzących się z substancji chemicznych, które nie uległy rozpuszczeniu. Po pewnym czasie piasek łączy się w większe elementy i formują się kamienie nerkowe. Ich obecność skutkuje typowymi symptomami kamicy nerkowej.
Piasek w nerkach to symptom kamicy nerkowej
Każdy z nas z pewnością chociaż raz w życiu słyszał o kamieniach nerkowych, pod których nazwą kryją się złogi tworzące się w układzie moczowym. To nic innego jak kamica nerkowa. Tylko nieliczni są w stanie określić, skąd właściwie biorą się kamienie, przez co powstaje wiele niejasności. Jak to właściwie wszystko wygląda? Przede wszystkim zacznijmy od tego, że w moczu znajdują się związki chemiczne w postaci rozpuszczonej. Pod wpływem różnego typu czynników stężenie tych związków zwiększa się, co zakłóca ich całkowity rozpad i wydalenie. Z nierozpuszczonych substancji zaczynają powstawać kryształki, które właśnie nazywamy piaskiem w nerkach. Z upływem czasu kryształki spajają się w coraz większe gromady, a wtedy także powiększają się złogi – kamienie nerkowe. U osiemdziesięciu procent zmagających się z kamicą nerkową złogi powstały ze szczawianu lub fosforanu wapnia, o wiele mniej z kwasu moczowego, fosforanu magnezowo-amonowego (tzw. struwitu), a w wyjątkowych przypadkach z cystyny.
Kliniczne symptomy kamicy nerkowej
Kamica nerkowa należy do chorób, w których niesystematyczne pojawiają się symptomy kliniczne. Jej zdiagnozowanie bardzo często jest przypadkowe, na przykład w trakcie robienia rutynowego badania USG jamy brzusznej. Wszystko dlatego, że sama zawartość piasku w nerkach, w tym również kamieni nerkowych nie przysparza bólu. Boleści występuje wskutek drażnienia światła moczowodu przez wędrujący kamień, jak również przez problematyczne lub całkowite zahamowanie odpływu moczu z nerki.
Brak wcześniejszych symptomów prowadzi do tego, że najczęściej wystąpienie kamicy nerkowej potwierdza się, dopiero gdy u chorego pojawia się kolka nerkowa. W takiej chwili odczuwa się nagły i bardzo intensywny ból w obrębie nerek. Bardzo dużo kobiet porównało intensywność bólu do tego, z którym miały do czynienia podczas naturalnego porodu i jak dla nich był on o wiele silniejszy. Podłoża kolki doszukiwać się można w przemiaszczaniu kamienia z nerki do moczowodu. Niekiedy ból może być kurczowy, czyli najpierw przybiera na intensywności, po czym zaczyna łagodnieć.
Do innych symptomów kamicy nerkowej zaliczyć można:
- krwiomocz – o obecności krwi w moczu świadczy jego czerwona barwa,
- kłopotliwe lub niemożliwe oddawanie moczu,
- wzdęcia brzucha,
- ucisk w pęcherzu moczowym,
- uczucie niepełnego oddania moczu,
- wymioty i nudności,
- podwyższona temperata, dreszcze i nadmierna potliwość.
Dieta, która pozwala ustrzec się przed piaskiem w nerkach
Kamienie nerkowe zaliczyć można do przypadłości, przed którymi można się ustrzec. Wszystko tak naprawdę zależy od tego, jak będziemy stosować się do zaleceń urologa. Dotyczą one przede wszystkim:
- Przyjmowania płynów – powinniśmy przyjmować co najmniej dwa litry czystej i niefiltrowanej wody na dobę w regularnych odstępach czasowych. Dobrze by było także na stałe zacząć pić szklankę wody rano – bezpośrednio po oddaniu moczu, jak również w porze wieczornej – przed pójściem spać i w nocy – jeżeli wstajemy do toalety w celu oddania moczu.
- Ograniczenia spożycia mięsa – to z pewnością nie przypadnie do gustu wszystkim mięsożercom, ale warto ograniczyć spożywanie mięsa. Znajdują się w nim substancje, które niestety nie wpływają korzystnie na organizm. Przede wszystkim zakwaszają mocz, więc tym samym w znaczny sposób mięso przyczynia się do powstawania piasku w nerkach. Co więcej, dobrze by było także ograniczyć spożycie ryb, oczywiście tylko wtedy, jeśli jemy ich bardzo dużo.
- Ograniczenia używania soli – sól również może prowadzić do powstawania piasku w nerkach, a wszystko przez zawarty w soli sód. Wywołuje znacznie większe wydalanie wapnia z moczem, a to sprawia, że przyczynia się do tworzenia się złogów w postaci kamieni nerkowych.
- Nieuzasadnionego przyjmowanie wapnia i witaminy D – nie od dziś wiadomo, że na własną rękę nie wolno przyjmować żadnych preparatów. Jeśli bez konsultacji z lekarzem zaczniemy dostarczać organizmowi za duże dawki wapnia i witaminy D, to również możemy doprowadzić do tworzenia się piasku w nerkach.
- Wyeliminowania z diety pokarmów bogatoszczawianowych – z codziennej diety należy wyeliminować, a jeśli się nie da, to chociaż ograniczyć spożywanie czekolady, kawy, herbaty, orzechów, rabarbaru, szpinaku, truskawek i buraków. Warto również wykonać badanie na obecność szczawianów w moczu.
Niestety, ale problematyczne jest ustalenie podłoża kamicy nerkowej. Jednak mamy możliwość działać profilaktycznie i tym samym zmniejszymy ryzyko tworzenia się piasku w nerkach. Na pewno pomoże nam w tym picie odpowiedniej ilości płynów, a w szczególności, wtedy gdy zwiększa się zapotrzebowanie organizmu, np. przy upałach, w gorączce oraz przy ciężkiej pracy fizycznej, w gorączce.
