Jakie daje symptomy i jakie są czynniki ryzyka?
Czym jest kiła?
Kiła jest infekcją spowodowaną przez bakterie. Zazwyczaj przenosi się ją drogą płciową. Kiła prowadzi do wystąpienia dokuczliwego owrzodzenia w obrębie genitaliów, odbytu, ale również ust. Do przeniesienia kiły dochodzi przez styczność ze skórą lub błoną śluzową, które zdążyły już zająć chorobowe zmiany. Na początku pojawia się zapalenie, ale później bakterie kiły mogą być w organizmie człowieka w stanie uśpienia nawet przez bardzo długie lata, zanim znów się reaktywuje. Kiły nie wolno bagatelizować, wymaga leczenia, gdyż może wyrządzić poważne uszkodzenia w organizmie, w tym np. serca i mózgu, a także stanowi niebezpieczeństwo dla życia.
Objawy kiły
Kiła rozwija się odcinkami, a każdy z nich niesie ze sobą bardzo charakterystyczne symptomy. Etapy schorzenia mogą jednak na siebie nachodzić, a objawy nie zawsze muszą pojawiać się w identycznej kolejności. Można być nosicielem kiły i nawet o tym nie wiedzieć przez długie lata. W rozwoju schorzenia wymienia się następujące fazy:
1. Kiła pierwotna
Pierwszym sygnałem, który daje nam znać o kile pierwotnej jest drobniutka ranka ulokowana w miejscu, przez które bakteriom udało się dotrzeć do organizmu. W większości przypadków, u zakażonych występuje tylko pojedyncze owrzodzenie, tylko u nielicznych można zaobserwować ich w większej ilości. Symptomy kiły u mężczyzn są łatwe do zauważenia, wystarczy obserwować swoje ciało, zmiany najczęściej występują w obszarze narządów płciowych. Zazwyczaj obejmują penisa, więc z zauważeniem zmian raczej żaden pan nie powinien mieć trudności. W przypadku kobiet symptomy owrzodzeń są trudniejsze do rozpoznania, gdyż zwykle umiejscawiają się od wewnętrznej strony pochwy lub odbytu, a także nie dają żadnych boleści. Co więcej, takie owrzodzenie w ciągu sześciu tygodni zaczyna się samo goić.
2. Kiła wtórna
Po upływie kilku kolejnych tygodni kiła wywołuje wysypkę. Początkowo można ją zauważyć na tułowiu, później rozprzestrzenia się na inne części ciała – w tym także dłonie i podeszwy stóp. Zmiany te są bardzo dokuczliwe, mogą powodować nasilony świąd, jak również owrzodzenia jamy ustnej lub narządów płciowych. Dodatkowo można odczuwać bóle mięśni, ból gardła, obrzęk węzłów chłonnych i może pojawić się gorączka. Tego typu symptomy mogą mijać i mieć reemisję nawet kilka razy w roku.
3. Kiła utajona
Kiedy kiła nie jest poddana terapii, to ze stanu wtórnego przeistacza się w ukryty. Etap ukryty charakteryzuje się brakiem jakichkolwiek symptomów i może trwać nawet przez kilkanaście lat. Co więcej, kolejne symptomy schorzenia mogą już nigdy się nie pojawić, lub aktywować w następnej fazie.
4. Kiła późna
U osób z kiłą (około 15-30%), które nie podjęte było leczenie dochodzi do bardzo poważnych komplikacji. Im dłużej się czeka, tym groźniejsze powikłania i tak przy stadium późnym mogą pojawić się zaburzenia w pracy mózgu, naczyń krwionośnych, sercu, wątrobie oraz kościach. Tych symptomów można się spodziewać po kilku latach od zainfekowania.
Kiła wrodzona
Kiłę wrodzoną nabywają dzieci od matek, które są nosicielkami bakterii. Do zakażenia może dojść przez łożysko lub w trakcie porodu. U większości maluchów z wrodzoną przypadłością nie występują żadne symptomy. Tylko w nielicznych przypadkach pojawia się wysypka obejmująca dłonie i podeszwy stóp. Dopiero wraz z upływem czasu infekcja może doprowadzić do deformacji zębów oraz głuchoty.
Czynniki ryzyka
Do grupy wysokiego ryzyka zaliczą się głównie te osoby, które nie stronią od niebezpiecznych zachowań seksualnych. Można do nich zaliczyć zbyt dużą i częstą zmianę partnerów seksualnych, jak również uprawianie seksu bez zabezpieczenia. Co ważne, na zakażenie kiłą są bardziej podatne osoby z wirusem HIB oraz chorzy na AIDS.
Możliwe powikłania po kile
- Guzy – na skórze, kościach oraz w innych narządach mogą rozwijać się guzy. Zwykle po zastosowaniu leczenia antybiotykami ustępują.
- Kiła układu nerwowego – kiła może wyrządzić poważne szkody w układzie nerwowym i zaburzyć czynności psychiczne.
- Dolegliwości neurologiczne – infekcja może doprowadzić do udaru mózgu, zapalenia opon mózgowych i problemów ze wzrokiem.
- Choroby układu krążenia – a wśród nich między innymi uszkodzenie zastawek serca oraz tętniaki.
- Zakażenie wirusem HIV – chorzy z kiłą mają większe skłonności do zarażeniem się wirusem HIV.
- Ryzyko zakażenie dziecka – dotyczy to matek, które są nosicielami. Mogą przekazać kiłę maluchowi przez łożysko lub w trakcie porodu.
Rozpoznanie kiły
Aby rozpoznać kiłę, lekarz zwykle zleca by poddano krew analizie w laboratorium. Na tej podstawie można określić, czy organizm walczy z zakażeniem. Taki test pozwala na wykrycie bieżącej, jak również już przebytej infekcji. W fazie pierwotnej lub wtórnej kiły można pobrać wycinki komórek z obrębu owrzodzenia. Dzięki jego analizie można stwierdzić, jakie bakterie doprowadziły do wystąpienia owrzodzenia.
Leczenie kiły
Na wszystkich etapach schorzenia zazwyczaj lekarz zaleca penicylinę, gdyż jest w stanie zwalczyć bakterię, która doprowadziła do wystąpienia kiły. Po pierwej dawce lekarstwa może pojawić się gorączka, nudności oraz bóle głowy. Taki stan jest przejściowy, trwa przeważnie dzień.
Zapobieganie kile
Aby w skuteczny sposób uchronić się przez zakażeniem, trzeba zachować abstynencję seksualną. Jeśli jest to niemożliwe, trzeba się zabezpieczać i utrzymywać kontakty seksualne ze stałym partnerem, który nie jest nosicielem kiły.
