Cukrzyca typu I

W jaki sposób ją rozpoznać i jak przebiega leczenie?

Czym jest cukrzyca typu 1?

Cukrzyca typu 1 bardzo często występuje pod nazwą cukrzycy młodzieńczej, gdyż najczęściej dotyka ona osób młodych – pomiędzy 10. a 14. rokiem życia. Normalnie funkcjonujący układ odpornościowy ochrania organizm przed bakteriami i wirusami. Układ odpornościowy chorego atakuje komórki mieszczące się w trzustce, które wytwarzają insulinę. Konsekwencją tego jest zbyt mała produkcja przez organizm tej właśnie substancji. Cukrzyca typy 1 stanowi zaledwie 10% spośród wszystkich osób, które borykają się z różnymi typami cukrzycy.

Insulina w cukrzycy typu 1

Organizm zdrowej osoby trzustka wytwarza insulinę podczas jedzenia posiłków. Ujęty w pożywieniu cukier (glukoza) pobudza organ do produkcji potrzebnej ilości hormonu. Po podstawowych zadań insuliny należy przemieszczenie substancji odżywczych, przede wszystkim cukru, do komórek rozrzuconych po tkankach organizmu. Te z kolei czerpią z niego, by móc w odpowiedni sposób pracować. Jeśli poziom insuliny jest nieodpowiedni, glukoza zamiast przemieszczać się do komórek, pozostaje we krwi w zbyt wysokim poziomie. Skutkuje to pojawieniem się bardzo specyficznych dla choroby symptomów.

Objawy cukrzycy typu 1

• Nasilone pragnienie
• Suchość w ustach
• Bardzo mocne uczucie głodu
• Częste parcie na mocz- u małych dzieci może nawet wystąpić nocne moczenie
• Spadek masy ciała
• Zmiany nastroju
• Drażliwość
• Osłabienie i zmęczenie
• Zaburzenia ostrości widzenia
• Częste infekcje skóry, pochwy oraz dróg moczowych

Czynniki ryzyka cukrzycy typu 1

• Historia rodzinna – duży wpływ na to, czy choroba się rozwinie ma historia rodzinna. Jeśli wśród najbliższych krewnych,a w szczególności wśród rodziców bądź rodzeństwa, pojawiła się cukrzyca typu 1, to niestety ryzyko zachorowania podnosi się.
• Geny – jak się okazuje, na to, czy wystąpi cukrzyca typu 1 mogą mieć także niektóre geny.
• Wiek – akurat ten typ cukrzycy najczęściej dotyka dzieci,jednak choroba może pojawić się w dowolnej chwili. Podaje się, że szczyt jej rozwinięcia przypada na okres pomiędzy 4.a 7 rokiem życia oraz pomiędzy 10 a 14. rokiem życia.
• Ekspozycja na niektóre wirusy – czynnikiem zwiększającym możliwość rozwoju choroby jest również ekspozycja na niektóre odmiany wirusów, na przykład świnki lub patogenów z grupy coxsackie.
• Niski poziom witaminy D3.

Możliwe powikłania cukrzycy typu 1

Cukrzyca typu 1 może oddziaływać na pracę wielu narządów, w tym nerek, oczu, naczyń krwionośnych oraz serca. Aby zmniejszyć ryzyko powikłań, należy starać się utrzymać odpowiednie stężenie cukru we krwi.

Do najczęstszych powikłań cukrzycy typu 1 zaliczamy:

• Schorzenia serca oraz naczyń krwionośnych – zaliczyć do nich można między innymi dławicę piersiową, miażdżycę, zawał serca oraz udar mózgu.
• Poważne uszkodzenia nerwów – zbyt duża ilość cukru może skutkować uszkodzeniem małych naczyń krwionośnych, których funkcją jest odżywianie nerwów, szczególnie w kończynach dolnych; w trudniejszych przypadkach może to także doprowadzić do utraty czucia w nogach.
• Uszkodzenie nerek – nieleczona cukrzyca typu 1może doprowadzić do niewydolności lub schyłkowej niewydolności nerek, tego procesu nie da się cofnąć i jeśli do niego dojdzie, to potrzebny będzie przeszczep nerki albo stałe dializy.
• Zniszczenie wzroku – uszkodzeniu ulegają naczynia krwionośne siatkówki (tzw. retinopatia), która ostatecznie może doprowadzić do ślepoty. Poza tym może pojawić się zaćma lub jaskra.
• Uszkodzenie stóp – uszkodzeniu ulegają naczynia krwionośne znajdujące się w kończynach dolnych. Przez to utrudniony jest przepływ krwi, co skutkuje do rozwoju infekcji w okolicach stopy. W trudniejszych przypadkach taka kolei rzeczy może skończyć się amputacją stopy lub tej całej kończyny.
• Podatność na infekcje – zwiększa się również podatność na łapanie infekcji bakteryjnych oraz grzybiczych o okolicach jamy ustnej oraz na skórze.
• Cukrzyca w ciąży stanowi poważne zagrożenie dla płodu. Przede wszystkim szansa na poronienie się zwiększa, u maleństwa mogą wystąpić wady wrodzone, a nawet śmierć. Również matka jest w poważnym niebezpieczeństwie, gdyż może dojść do kwasicy ketonowej lub stanu przedrzucawkowego.

Rozpoznanie cukrzycy typu 1

Diagnostyka cukrzycy typu 1 opiera się na badaniach laboratoryjnych. Celem ich jest, by ustalić poziom stężenia glukozy we krwi na czczo. Jeśli w określonym czasie wynik badania będzie nieodpowiedni (≥ 126 mg/dl (7,0 mmol/l)) to lekarz może zadecydować o wykonaniu innego badania – tzw. test obciążenia glukozą. Analizie poddaje się stężenie cukru we krwi po upływie dwóch godzin od spożycia podanej porcji glukozy.

Leczenie cukrzycy typu 1

W terapii diabetyków najważniejszą rolę pełni odpowiednia dieta, należy mieć pod stałą kontrolą ilość przyjmowanych wraz z pożywieniem węglowodanów. Leczenie opiera się na tym, by zachować właściwe stężenie cukru we krwi, bo tylko w ten sposób można zapobiec wystąpieniu niebezpiecznych powikłań. Zazwyczaj chory musi przyjmować insulinę i stale badać poziom cukru.

Zapobieganie cukrzycy typu 1

Jak do tej pory specjaliście nie przedstawili sposobów, które pozwoliłyby nam się ustrzec przed cukrzycą typy 1.