Czy wiesz, że to, jakimi zabawkami bawią się dzieci już w pierwszych miesiącach życia, może wpływać na ich zdolność uczenia się? Zależność tę w latach 60. odkryła dr Jean Ayres, tworząc terapię integracji sensorycznej. Zabawki, które ją wspierają, stają się dziś coraz bardziej popularne. Nie tylko wywołują uśmiech na dziecięcych buziach, bawią i zajmują uwagę, ale też uczą poznawania świata, rozwijają kreatywność i zmysły. Dlaczego warto obdarowywać nimi maluszki? Sprawdź!

Zabawki sensoryczne – co to znaczy?

Zabawki sensoryczne wyróżniają się wyraźnie na tle innych – nie atakują intensywnymi kolorami, nie świecą barwnymi światełkami ani nie wygrywają melodyjek z popularnych bajek. Mają osobliwe kształty, wykonane są z materiałów o różnorodnej fakturze, przypominając patchworkowe rękodzieło, często szeleszczą albo grzechoczą. Dzięki temu spełniają jednak ważną funkcję: wywołują bodźce sensoryczne, oddziałując na każdy ze zmysłów.

Zabawki tego typu działają profilaktycznie, wspierając prawidłowy rozwój malucha, ale i terapeutycznie, będąc częścią specjalistycznej terapii, która leczy zaburzenia integracji sensorycznej. Co to oznacza? Integracja sensoryczna (SI) jest zdolnością odczuwania, porządkowania i łączenia wrażeń zmysłowych: dotykowych, wzrokowych, słuchowych, węchowych i smakowych. Dzięki niej układ nerwowy odpowiednio reaguje na bodźce z otoczenia. Wpływa to nie tylko na umiejętność prawidłowego zachowania się w określonych sytuacjach, ale też na koordynację ruchową, rozwój mowy, wrażliwość emocjonalną i nawiązywanie kontaktów społecznych.

Dzieci z zaburzeniami SI przejawiają zbyt dużą lub zbyt małą wrażliwość na sygnały zmysłowe. Reagują płaczem na dotyk albo hałas, nie odczuwają ciepła i zimna, szybko się rozpraszają, miewają trudności z chodzeniem, bieganiem bądź chwytaniem przedmiotów, są ospałe albo nadpobudliwe. Zaburzenia te mogą skutkować nieprawidłowym rozwojem mowy, trudnościami w uczeniu się i kłopotami emocjonalnymi.

Proces integracji sensorycznej najintensywniej przebiega do ok. 3. roku życia dziecka. Dlatego tak ważne jest, aby w tym okresie oswajać malucha z różnorodnymi bodźcami. Rozmaite, ale łagodne, dostosowane do dopiero kształtującej się zdolności rozpoznawania kolorów czy dźwięków, wrażenia wzrokowe, dotykowe czy słuchowe dostarczają właśnie zabawki sensoryczne.

Zabawki sensoryczne – stymulacja zmysłów przez pozytywne doświadczenia

Choć noworodki już od pierwszych chwil na świecie odbierają otoczenie wszystkimi zmysłami, ich układ nerwowy jest niezwykle wrażliwy. Ważne więc, aby przedmioty, z którymi się stykają, wywoływały jedynie pozytywne wrażenia. Kształty powinny być obłe, materiały i faktury – przyjemne w dotyku, a dźwięki – delikatne. Takie są właśnie zabawki sensoryczne. Jakie wybrać?

Gniotki, kostki manipulacyjne, puzzle i układanki – zabawki sensoryczne rozwijające dotyk

Do najpopularniejszych zabawek sensorycznych należą te manualne – stymulujące zmysł dotyku. Wykonane są z połączenia różnorodnych faktur – gładkich, szorstkich, miękkich i twardych, matowych i śliskich. Często wypełniają je drobne kulki albo ziarenka, wyraźne wyczuwalne wewnątrz materiałów. Dzieci gniotą je i przesuwają między paluszkami, co delikatnie masuje i pobudza zmysł dotyku.

Do najczęściej wybieranych zabawek tego typu należą gumowe, pokryte wypustkami gniotki, które maluchy ściskają, zgniatają i rozciągają, trenując zręczność palców. Starsze dzieci chętnie bawią się natomiast zabawkami, które dodatkowo rozwijają motorykę i koordynację ręka–oko – kostkami manipulacyjnymi, plastycznymi masami (takimi jak piasek kinetyczny, sprytna plastelina czy pucholina) oraz wszelkiego rodzaju puzzlami, układankami oraz przeplatankami i sznurowankami.

Przytulanki, szmatki, puzzle dźwiękowe – zabawki sensoryczne rozwijające słuch

Wiele zabawek sensorycznych rozwija kilka zmysłów jednocześnie. Należą do nich np. przytulanki, szmatki i książeczki wykonane z połączenia różnorodnych materiałów, wypełnione kuleczkami, delikatnie szeleszczącymi podczas poruszania, a niekiedy wyposażone w gwizdek, który po naciśnięciu wydaje łagodny dźwięk. Zmysł słuchu stymulują też puzzle dźwiękowe, np. w kształcie zwierzątek – po poprawnym dopasowaniu puzzla do zwierzęcia zabawka wydaje zabawny odgłos: szczekania psa czy muczenia krowy.

Biało-czarno-czerwone – zabawki sensoryczne rozwijające wzrok

Ponieważ dzieci w początkowym okresie życia dostrzegają jednie kontrastowe barwy, zabawki sensoryczne dla niemowlaków wyróżniają się podobną kolorystyką: połączeniem bieli, czerni i czerwieni (lub różu). Dzięki temu przykuwają uwagę i ćwiczą spostrzegawczość. Zmysł wzroku rozwijają też lampki świecące delikatnymi, zmieniającymi się co jakiś czas kolorami albo wyświetlające różne obrazy na ścianie i suficie.

Zabawki sensoryczne – zalety

Zabawki wspomagające integrację sensoryczną wpływają na prawidłowy rozwój dziecka, kształtując umiejętność prawidłowego odbierania zmysłów. Na tym jednak nie kończy się lista ich zalet. Są bezpieczne – produkty znanych marek spełniają wszelkie normy bezpieczeństwa, potwierdzone licznymi atestami i certyfikatami. Zabawki tego typu wykonuje się z solidnych materiałów, pozbawionych substancji, które mogłyby wywoływać podrażnienia albo reakcje alergiczne.

Zabawki sensoryczne są też po prostu… piękne. Urocze kształty, miękkie tkaniny, różnorodne kolory – wszystko to sprawia, że podobają się dzieciom i maluchy chętnie się nimi bawią. W sklepach znajdziemy produkty przeznaczone dla pociech w każdym wieku – dla noworodków, niemowlaków i kilkulatków, a nawet uczniów pierwszych klas szkoły podstawowej.

Sklepowe półki uginają się pod różnorodnością zabawek przykuwających uwagę dźwiękami, jakie wydają, wzorami i kolorami. W szerokiej ofercie produktów dla dzieci znajdziemy nie tylko takie, które atrakcyjnie się prezentują, ale i takie, które pozytywnie wpływają na rozwój maluchów. Jeśli szukasz dla swojej pociechy zabawek sensorycznych, zajrzyj na sklep-tolek.pl i wybieraj wśród różnorodnych propozycji – zarówno dla jednolatków, jak i przedszkolaków.

Źródło zdjęć: sklep-tolek.pl, unsplash.com

[Głosów:1    Średnia:5/5]