Czym się charakteryzuje i jak je leczyć?
Czym jest zapalenie oskrzeli?
Zapalenie oskrzeli to schorzenie powodujące stan zapalny błony śluzowej w oskrzelach. Organy te pęcznieją i produkują śluz, który powoduje u chorego dokuczliwy kaszel. Choroba występuje w dwóch rodzajach – może mieć ostry lub przewlekły przebieg. Ostry przebieg najczęściej pojawia się u dzieci. Z reguły do jego rozrostu dochodzi w konsekwencji powikłań przy przeziębieniu lub infekcji górnych dróg oddechowych. Ta postać zapalenia oskrzeli przeważnie przechodzi całkowicie w przeciągu kilku dniu, ale czasami kaszel może też trwać około ośmiu tygodni. Z kolei przewlekła postać przypadłości utrzymuje się przez dłuższy czas i przeważnie jest rozpoznawana u palaczy.
Symptomy zapalenia oskrzeli
Zapalenie oskrzeli może być rozpoznane za pomocą następujących objawów:
- Kaszel – początkowo suchy i męczący, następnie z niewielkim odkrztuszaniem jasnożółtej lub zielonkawej wydzieliny (rzadziej z krwią)
- Ból gardła
- Spłycony oddech
- Złe samopoczucie
- Przekrwienie błony śluzowej nosa
- Bóle mięśni i zmęczenie
- Dyskomfort w klatce piersiowej
- U dzieci może pojawić się dreszcze, wymioty, lekki katar oraz łagodna gorączka.
Czynniki ryzyka zapalenia oskrzeli
- Bliski kontakt z osobami chorymi – do czynników ryzyka wystąpienia zapalenia oskrzeli z pewnością można zaliczyć bezpośredni kontakt z osobami kaszlącymi i kichającymi. Odradza się również dotykania przedmiotów, z którymi wcześniej miały kontakt używały osoby zarażone.
- Kontakt z zanieczyszczeniami – wyższe ryzyko pojawienia się infekcji występuje u osób, które są narażone na kontakt z zanieczyszczonym powietrzem, dymem tytoniowym oraz chemikaliami w postaci aerozolu.
- Okres zimowy – jak się okazuje, większą ilość zachorowań na zapalenie oskrzeli odnotowuje się w miesiącach zimowych.
- Palenie papierosów.
- Choroba refluksowa przełyku.
Możliwe powikłania zapalenia oskrzeli
Zapalenie oskrzeli zaliczane jest do schorzeń, w których powikłania bardzo często się zdarzają. I co ciekawe, większość z tych powikłań to konsekwencja naszych błędów. Bardzo często lekceważymy symptomy schorzenia myśląc, że samo przejdzie albo też nie stosujemy się do zaleceń lekarza. Najczęściej jest tak, że gdy uda nam się pozbyć uciążliwych symptomów, zapominamy o zaleceniach lekarza i wracamy do codziennej aktywności. Jest to wielki błąd, który prowadzi do wystąpienia powikłań.
Powikłania przy zapaleniu oskrzeli mogą być bardzo różne, wszystko tak naprawdę jest zależne od typu zapalenia oskrzeli. W największym stopniu na powikłania narażone są małe dzieci oraz osoby starsze, czyli osoby o znacznie słabszej odporności. Również na powikłania narażone są osoby, które borykają się z przewlekłymi chorobami układu oddechowego oraz krążenia, gdyż u nich również odporność organizmu jest znacznie słabsza niż u innych chorych.
Przy ostrym zapaleniu oskrzeli najczęściej pojawiającym się powikłaniem jest zapalenie płuc i bardzo często konieczna jest hospitalizacja, ponieważ na domowe leczenie jest już za późni. Jednak najpoważniejsze skutki ma wystąpienie powikłań u osób borykających się ze schorzeniami układu oddechowego. Alergicy i astmatycy powinni szczególnie uważać, by nie wystąpiły dodatkowe choroby układu oddechowego.
Niestety przy powikłaniach po przewlekłym zapaleniu oskrzeli sprawa prezentuje się jeszcze gorzej. Organizm będący pod długotrwałym wpływem choroby wyniszcza się. Przewlekłe stany zapalne mogą powodować gościec, który często skutkuje przerostem prawej komory sercowej. Innymi groźnymi powikłaniami po przewlekłym zapaleniu oskrzeli mogą być: rozedma płuc, obstrukcyjna niewydolność płuc lub nadreaktywność oskrzeli.
Zdiagnozowanie zapalenia oskrzeli
Na przestrzeni kilku początkowych dni schorzenia ciężko jest odróżnić symptomy zapalenia oskrzeli od tych, które towarzyszą przeziębieniu. Aby lekarz mógł potwierdzić swoje przypuszczenia, z pewnością wykona badanie fizykalne z użyciem stetoskopu, który pozwoli mu zauważyć przypuszczalne szumy lub nieprawidłowości w okolicy oskrzeli. W niejasnych sytuacjach lekarz może zalecić RTG klatki piersiowej, by wykluczyć inne symptomy, na przykład zapalenie płuc. Może także pobrać próbkę plwocin, która następnie zostanie poddana analizie w laboratorium pod kątem innych schorzeń oraz w stosunku alergii. Może okazać się także, że potrzebne jest wykonanie spirometrii – testu weryfikującego objętość płuc, by wyeliminować astmę oraz rozedmę.
Leczenie zapalenia oskrzeli
Zapalenie oskrzeli to z reguły konsekwencja infekcji wirusowej. Jednak jeśli lekarz stwierdzi, że mamy do czynienia z zakażeniem bakteryjnym, to na zapalenie oskrzeli może zalecić stosowanie antybiotyku. Co ważne, nie należy tłumić kaszlu, ponieważ dzięki niemu można wyzbyć się powodujących podrażnienie substancji. Aby zapewnić sobie spokojny sen w nocy, można zażyć leki przeciwkaszlowe przed położeniem się spać. Przewlekłą formę zapalenia oskrzeli leczy się rehabilitacją oddechową. Jest to program, który uczy łatwego oddychania i zwiększania swojej wydolność.
Jak zapobiegać zapaleniu oskrzeli?
Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia zapalenia oskrzeli warto rzucić palenie, dbać o higienę oraz często myć ręce.
