Białaczka

Jakie są jej charakterystyczne objawy?

Co to jest białaczka?

Pod nazwą białaczki kryje się rodzaj nowotworu, który obejmuje komórki krwi. Swój początek na w szpiku kostnym, miękkiej tkance, która umiejscowiona jest w środku większości kości, gdzie są wytwarzane komórki krwi.

Białe krwinki wspierają organizm w walce z infekcją. Czerwone krwi transportują tlen po wszystkich elementach ciała, a płytki krwi ułatwiają jej krzepnięcie. Kiedy pojawia się białaczka, szpik kostny zaczyna wytwarzać za dużą ilość nieodpowiednio skonstruowanych białych krwinek. Nie pracują one dobrze, wzrastają szybciej niż normalne komórki i nie hamują wzrostu, kiedy trzeba. Dochodzi nawet do tego, że komórki białaczkowe zaczynają zwalczać te zdrowe. Wskutek takiego działania, mogą wystąpić poważne dolegliwości, w tym np. anemia oraz infekcje. Komórki białaczkowe mogą rozsiewać się po całym ciele, powodując przy tym boleści i obrzęki.

Rozróżnia się kilka typów białaczki. Ostra białaczka pojawia się niespodziewanie, a zachodzące zmiany w błyskawicznym czasie osłabiają chorego. Białaczka przewlekła rozwija się wolno, a jej symptomy nasilają się wraz z upływem czasy. Typ białaczki określa się także na bazie rodzaju zajętych zmianami krwinek. I tak wyróżnia się białaczkę limfoblastyczną oraz limfocytową.

Objawy białaczki

Do symptomów wskazujących na białaczkę można zaliczyć:

• Podwyższona temperatura i dreszcze

• Utrzymujące się zmęczenie i osłabienie

• Częste infekcje o ciężkiej postaci

• Nagła utrata wagi

• Powiększone węzły chłonne, wątroba lub śledziona

• Łatwo powstające siniaki

• Bladość – zwiększająca się bladość skóry, spojówek i błony śluzowej jamy ustnej

• Samoistne krwotoki – częste i bezpodstawne krwawienia z nosa, dziąseł lub odbytu

• Krwawe wybroczyny na skórze

• Zbytnia potliwość

• Bóle kości

Czynniki ryzyka białaczki

• Przebyte nowotwory – niektóre typy chemioterapii oraz radioterapii podnoszą ryzyko pojawienia się białaczki

• Zaburzenia genetyczne – np. przy zespole Downa również może rozwinąć się białaczka

• Schorzenia krwi – niektóre choroby krwi zwiększają ryzyko rozwoju schorzenia, a w szczególności zaburzenia mielodysplastyczne

• Wystawienie na zbyt duże dawki promieniowania

• Kontakt z niektórymi typami chemikaliów – jak np. benzenu

• Palenie papierosów

• Historia rodzinna – jeśli wśród bliskich krewnych odnotowana wystąpienie białaczki.

Rozpoznanie białaczki

Przewlekła postać białaczki może być rozpoznana podczas rutynowego badania krwi, zanim jeszcze pojawią się symptomy. Jeśli wyniki jednoznacznie wskażą na obecność białaczki, lekarz z pewnością zaleci dalszą diagnostykę, która obejmuje:

• Badanie fizykalne – ocena fizyczna symptomów schorzenia, na którą składa się bladość skóry spowodowana niedokrwistością, obrzęk węzłów chłonnych lub wątroby.

• Badanie szpiku kostnego – z kości biodrowej pobierany jest szpik kostny, który poddawany jest dogłębnej analizie, by określić komórki białaczkowe. Dzięki temu można też zidentyfikować rodzaj białaczki, co jest potrzebne do opracowania leczenia.

Leczenie białaczki

Nie ma jednego rozwiązania, które pozwoli walczyć z białaczką. Leczenie tak naprawdę uwarunkowane jest kilkoma czynnikami i zaliczyć do nich można wiek, ogólną kondycje pacjenta, rodzaj białaczki oraz tego, czy doszło do przerzutów. Przede wszystkim wymaga pełnej opieki medycznej i nadzoru zespołu specjalistów. Celem leczenia jest zahamowanie rozwoju patologicznych komórek oraz jego skutków. Pacjentowi zaleca się szereg środków farmakologicznych, które niestety mogą odbić się negatywnie na pracę innych narządów wewnętrznych. W trakcie terapii u chorego może wystąpić spadek odporności, przez co będzie bardziej podatny na powikłania.

Do najczęściej wykorzystywanych metod leczenia schorzenia zalicza się:

• Chemioterapia – w tej metodzie podaje się choremu bardzo mocnych środków chemicznych, których celem jest zabicie komórek białaczkowych.

• Terapia biologiczna – celem terapii jest podbudować układ odpornościowy poprzez naukę organizmu rozpoznawania komórek białaczkowych od innych, a następnie zwalczania tylko tych złych.

• Radioterapia – w radioterapii wykorzystuje się promieniowanie o wysokiej energii. Nakierowuje się je dokładnie na określone punkty w organizmie po to, by uszkodzić komórki białaczkowe.

• Przeszczep szpiku kostnego – polega na zastąpieniu schorowanego szpiku kostnego zdrowymi komórkami.

Zapobieganie białaczce

Przed niektórymi typami białaczki można skutecznie się chronić. Przede wszystkim należy unikać zbyt dużych dawek promieniowania. Co więcej, warto unikać kontaktu z chemikaliami, w szczególności z benzenem. Pomocne będzie także rzucenie palenie oraz zrezygnowanie z używania wszelkiego typu wyrobów tytoniowych. Aby skutecznie zapobiegać białaczce, warto też zmienić swoje nawyki, w szczególności gdy stronimy od zdrowego jedzenia i aktywności.

Pamiętajmy, że zdrowe odżywianie jest kluczem do dobrego zdrowia i pozwala uchronić się przez wieloma schorzeniami. Co więcej, powinniśmy zadbać też o to, by przebywać i pracować w odpowiednim środowisku, z dala od szkodliwych substancji i zanieczyszczeń.